Produkty z mleka koziego cieszą się coraz większym zainteresowaniem wśród konsumentów, nic więc dziwnego, że popularna staje się również hodowla kóz. Osoby, które utrzymują kilka zwierząt na własne potrzeby, najczęściej doją je ręcznie. Hodowcy, którzy mają kilkanaście, kilkadziesiąt czy nawet kilkaset kóz, stawiają na automatyzację procesu doju. Co powinno znaleźć się na wyposażeniu profesjonalnej hali udojowej? Podpowiadamy.
Hala udojowa – pomieszczenie specjalnego przeznaczenia
Hodowcy, którzy decydują się na utrzymywanie dużych ilości kóz w celu produkcji mleka i przetworów z mleka koziego, powinni zadbać o dobrostan zwierząt, zapewniając im pomieszczenia o odpowiedniej wielkości, temperaturze, wilgotności i warunkach, które są niezbędne do spełnienia wymogów dobrostanu. Niektóre stada spędzają większą część roku w zamkniętych pomieszczeniach, inne natomiast utrzymywane są w systemie pastwiskowym. Jedne i drugie powinny mieć natomiast odpowiednio wyposażone pomieszczenia przeznaczone do sprawnego doju. Hala udojowa powinna być oddzielona od innych pomieszczeń inwentarskich, a zwierzęta nie powinny w niej przebywać poza czasem doju. Chodzi między innymi o to, aby wnętrze było utrzymane w wysokiej higienie i czystości.
W każdej hali udojowej powinny znaleźć się co najmniej dwa pomieszczenia. Pierwszym jest poczekalnia, w której zwierzęta czekają na dój po zgonieniu z pastwiska lub przeprowadzeniu z innych pomieszczeń inwentarskich. Hala właściwa to natomiast miejsce, w którym znajdować się powinny stanowiska przeznaczone do doju – ich rodzaj i liczba muszą być dostosowane do wielkości stada. Im więcej stanowisk udojowych, tym szybciej przebiega proces doju. Na stanowiskach udojowych powinny znaleźć się akcesoria do higieny przed dojem, które pozwalają na dokładne mycie i dezynfekcję wymion, a także aparaty udojowe, do których podłączane są po kolei wszystkie sztuki czekające na dój.
Warto stawiać na automatyzację
Hale udojowe przeznaczone dla dużych stad kóz, powinny być wyposażone we wszystko, co jest niezbędne do sprawnego, bezproblemowego doju, a także w urządzenia do transportu i przechowywania mleka w warunkach wymaganych przez mleczarnie. W dużych stadach doskonale sprawdzą się w pełni zautomatyzowane, kompleksowe systemy udojowe, które – choć na początku są sporą inwestycją – pozwalają w dłuższej perspektywie na uzyskanie sporych oszczędności. Automatyzacja doju zapewnia szybki, sprawny i bezproblemowy dój, który nie generuje dodatkowego stresu dla zwierząt. Jest też ekonomiczna z tego względu, że pozwala na zastąpienie pracy co najmniej kilku osób.
Hala udojowa dla kóz – jaki typ będzie odpowiedni?
Podobnie jak hodowcy bydła mlecznego, tak i właściciele stad kóz, mają do wyboru różne typy hal udojowych. Najbardziej popularne są hale typu tandem, bok w bok oraz rybia ość. W przypadku dużych stad doskonale sprawdza się natomiast hala karuzelowa, która ma wysoką przepustowość i pozwala na wydojenie nawet kilkuset sztuk kóz w ciągu godziny.
Każdy system udojowy, oferowany przez profesjonalnych producentów, można dostosować do indywidualnych potrzeb danego gospodarstwa, a także doposażyć w szereg dodatkowych akcesoriów, które usprawniają pracę.
Czym się kierować przy wyborze dojarki?
Jak wybrać dojarkę, aby bezproblemowo i bezawaryjnie służyła przez długi czas? Wybór nie powinien być przypadkowy, nie warto również inwestować w najtańsze rozwiązania, gdyż bardzo szybko będą powodować problemy podczas użytkowania. Dojarka powinna zapewniać szybki i sprawny dój, który nie będzie uciążliwy dla kóz. Zwracajmy uwagę na materiały, jakość wykonania, a także na parametry techniczne i wytrzymałość konstrukcji. Dojarki powinny być również łatwe do utrzymania w czystości – nie powinny zawierać trudno dostępnych elementów, które są trudne do umycia i zdezynfekowania.
Gumy strzykowe – bezpośredni kontakt z wymieniem
Choć podczas wyposażania hali udojowej najważniejsze są takie elementy, jak dojarki czy system doju, nie można zapominać o drobnych akcesoriach, które są niezbędne do prawidłowego doju. Są to, przede wszystkim, gumy strzykowe, bez których trudno sobie wyobrazić codzienne dojenie. Gumy strzykowe, jak nazwa wskazuje, są mocowane do strzyków kóz. Jest to więc jedyny element aparatury udojowej, który ma kontakt z wymieniem i powinien zapewniać zwierzętom komfort i bezpieczeństwo podczas doju. Gumy powinny być wykonane z wysokiej jakości materiałów, a także być elastyczne, aby można było je idealnie dopasować do strzyków. Jeśli będą zbyt twarde, mogą powodować dyskomfort u kóz, prowadzić do podrażnień, otarć, a w efekcie do poważnych chorób wymienia. Wybierając gumy strzykowe, warto stawiać na produkty pochodzące od renomowanych producentów, gwarantujących najwyższą jakość oferowanych produktów. Trzeba również pamiętać, że gumy nie są wieczne – to akcesoria bardzo intensywnie eksploatowane, z biegiem czasu mogą się odkształcać i twardnieć, przez co nie zapewnią prawidłowego dojenia. Regularna wymiana gum strzykowych jest więc niezbędna, aby proces doju zawsze przebiegał bez żadnych problemów.
Dobra wentylacja hali udojowej
Planując wyposażenie hali udojowej, warto zadbać nie tylko o sprzęt i aparaturę udojową, ale również o to, by warunki panujące w pomieszczeniu były optymalne dla przebywających w nim kóz. W tej kwestii bardzo istotna jest odpowiednia wentylacja, zapewniająca sprawną wymianę powietrza. Dobry system wentylacji sprawnie usuwa z wnętrza nadmiar wilgoci, który jest niewskazany – zbyt duża wilgotność powietrza zwiększa ryzyko chorób w stadzie, a co za tym idzie – prowadzi do obniżenia wydajności mlecznej.